De Amerikaanse president Barack Obama krijgt van de Amerikaanse Senaat geen speciale bevoegdheid om een vrijhandelsakkoord te sluiten met Azië en Europa. Daarmee loopt één van de speerpunten van Obama’s beleid flink vertraging op.
De Verenigde Staten zijn momenteel in onderhandeling over twee grote vrijhandelsverdragen. De eerste is met de Europese Unie en staat bekend als het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP).
De afgelopen maanden is daarover in Europa flinke discussie ontstaan, met de chloorkip als boegbeeld. Duizenden Belgen en Duitsers gingen vorige maand de straat op om te protesteren tegen TTIP. Critici vrezen dat het veelomvattende handelsverdrag met de VS onder meer de voedselveiligheid in Europa ondermijnt. Volgens minister Ploumen van Buitenlandse Handel zal het echter zo’n vaart niet lopen.
De VS voeren tevens gesprekken met Japan en tien andere landen rondom de Stille Oceaan over een vergelijkbaar handelsverdrag, het Trans-Pacific Partnership (TPP). De landen zijn samen goed voor zo’n 40 procent van de wereldeconomie. Het verdrag is bedoeld om tegenwicht te bieden aan de dominantie van China in de regio.
Speciale wet
Obama vroeg dinsdag met een speciale wet toestemming aan de Senaat om beide verdragen te kunnen sluiten. Met een zogenoemde Trade Promotion Authority (TPA) zou hij de bevoegdheid hebben gekregen om zelf de verdragen uit te onderhandelen en deze in zijn geheel voor te leggen aan het Congres. Die zou vervolgens alleen voor of tegen kunnen stemmen.
Maar slechts 52 senatoren stemden voor de speciale 'fast track'-wet, waar Obama 60 van de 100 senatoren nodig had. Overigens had de wetgeving ook nog door het Huis van Afgevaardigden gemoeten, waar ook forse weerstand bestaat tegen de vrijhandelsverdragen.
Democraten zijn tegen
De tegenstand voor de handelsdeals met Azië en Europa komt opmerkelijk genoeg niet uit het kamp van de Republikeinen, die een meerderheid in het Amerikaanse Congres in handen hebben. Het zijn de democratische senatoren die zich niet achter hun president scharen.
Democraten vrezen dat door de vrijhandelsverdragen Amerikaanse banen verdwijnen naar lagelonenlanden in met name Azië. De vakbonden oefenden flinke druk uit op democratische senatoren om tegen te stemmen.
Nu Obama niet de bevoegdheid krijgt om zelf de onderhandelingen te voeren, kan het Congres zich verzetten tegen onderdelen van de verdragen. Dat maakt ratificatie haast ondoenlijk.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl